вилоят ҳокими
қабулига
ёзилиш

БАТАФСИЛ

Шаҳар ва туман
ҳокимларига
мурожаат

БАТАФСИЛ

Интерактив
давлат
хизматлари

БАТАФСИЛ

Замонавий ўқувчининг муаммолари

16.03.2015 11:31:11

Таълим муассасаларида соғлом муҳитни яратиш педагог, психолог, физиолог ва шифокорларнинг мақсадларини уйғунлаштириб, иш олиб боришни тақозо этмоқда. Тараққиёт жараёни ҳар бир боланинг интеллектуал имкониятларига қўйиладиган талабларни ошириб бораётгани ҳисобга олинса, фан ва техника олами ютуқлари таълим тизимида психологик масалаларга алоҳида аҳамият қаратишни талаб қилади. Катта баҳсларга сабаб бўлаётган долзарб муаммо бу — мактабда бошланғич таълим босқичидир.

Олти ёшда бўлган болалар фақат махсус кўрикдан сўнг, яъни психолог, физиолог ва педагогларнинг тегишли хулосаларидан кейин мактабга қабул қилинади. Айнан шу ёшда болада энг юқори хавотирлик даражаси ва мактаб дезадаптацияси кузатилади. Мутахассислар бу вақтда ота-оналар билан тушунтириш ишлари кўламини янада кенгайтириши ва тизимлаштириши мақсадга мувофиқ. Зеро, таълим жараёни доимо маълум интеллектуал, психологик зўриқиш билан боғлиқ.

Бошланғич таълим босқичидаёқ болаларнинг аксарияти бўш вақтини компьютер ўйини ва телекўрсатувларни томоша қилишга ажратади. Уларнинг ёшига мувофиқ бўлган машғулотларнинг етишмаслиги, организм учун зарур бўлган жисмоний ҳаракатларнинг камлиги, тўлақонли дам олиш ва самарали ақлий меҳнатнинг етарли эмаслиги зўриқишни келтириб чиқарувчи омиллардан бир ҳисобланади.

Айрим ҳолларда ўқитувчи ва ота-оналар томонидан яратилаётган мажбурий ўқитиш вазияти боланинг ижодий қобилиятини ривожлантиришни чеклабгина қолмай, таълимий масалаларни ечишдаги фаоллиги ва мустақиллигини тўсиб қўяди. Бу вазият кичик ўқувчи учун ўз-ўзини паст баҳолашга ва ўз кучига ишонмасликка олиб келади.

Мактаб педагогикасида болаларда соғлом турмуш маданиятини шакллантирувчи, ҳаётий муносабатларни ижобий тизимлаштирувчи, мураккаб дастурларни саломатликка зиён етказмасдан ўзлаштириш имкониятларини ўрганиш методларини қўллаш ижобий самара беради. Болаларни мактаб таълимидан ташқари фаолияти мазкур тизимнинг ажралмас қисми, инновацион соҳаларидан биридир. Бундай машғулотларни ҳаракатли ўйинлар ёки саёҳат, экскурсия шаклида очиқ ҳавода ўтказиш мақсадга мувофиқ.

Меҳрибону СУВОНОВА,

Навоий тиббиёт коллежи катта ўқитувчиси.